çinli olmak bu çağda
Yirmi yıl önce Paris’deki » artist atölyeleri » olarak , Paris belediyesinin sanatcılara verdiği atölyeme girdiğimde çinli bir sanatcı tanımıştım ; Wang Du , o da eşi ve üç çocuğuyla sitenin alt bölümünde ufak bir atölye edinmişti. Aradan bir kaç yıl geçti ,duyduğuma göre Wang Du , eşini ve çocuklarını terk edip gitmişti . Üç yıl sonra Palais de Tokyo ‘ da bir sergiyle ortaya çıktı , aynı zamanda » Connaissance des Arts » dergisinde fotoğraflarla birlikte önemli bir ropörtaj yayınlandı . Başlık » wang Du , media- adam » ve de devasa bir atölyede » papier maché » tekniğiyle yapılmış , karnaval espirisinde , el ayak , kafa vs. detaylarla günün aktüel kişiliklerine bir gönderme yapıyordu.Sergisini gördüğümde de kendime sorduğum ; ,tamam,kabul ama kim alır ve de nereye koyar , hangi mekana , hangi estetik kaygıyla ? Daha doğrusu zamana nasıl daya-nacak ? Şunu unutmamak gerekir ; bizim kuşak gibi her iki çağın inişli çıkışlı tüm politik ve ekonomik değişimi yaşayanlar bilir , değişim hiç bir zaman gelişim değildir ,ileriye dönük bir ışık yakmak , bu değişimi istemekle ters orantılıdır,bugün özellikle bir nostaljiyle yaşıyorsak , » modernism » adına yapılanların kendi varoluşları içinde uyuşamamalarıdır. Açıkca kimse aldırmıyor buna , » conceptuel » başını almış gidiyor , hızlı bir şekilde Çin de buna ayak uydurdu, bir süre önce tanıdığım Wang Du gibi tüm « plastisiyenler » arka arkaya açılan ; shanghai Art Museum , Guangdon museum of art vs. de kendilerini buldular. Ama bütün bu isimlerin içinde dikkatimi çeken garip bir » personage » var , son günlerde ismi çokca geçen Ai Weive . 1983 de Amerika’ya göç ederken, uçağın inişinden 20 dakika önce , Çin de aldığı tüm öğrenimden arınmış ve de yeni bir insan olmuş , « massumiyetini » yeniden bulmuş . Bugün Çin’e gidip kafa tutacak kadar uluslararası bir üne kavuşmuş ve de yaptığı projelerde » mégolamene » tavrı da kendisine ister-istemez bir dokumazlık getiriyor. 2007 de Kassel « Documenta » ya davet edilen Ai Weive , gerçekleştidiği projede ; 1001 çinlinin Çinden Kassel’e getirilerek , Kassel’de »Almanların günlük yaşantılarını fotoğrafla görüntülemek ki bu bir haftalık sürelere her kez 100 erkek , 100 kadın olarak başlıyor , büyük mağzalardan ,sokak tuvaletlerine kadar her şey görüntüleniyor , tek sakınılacak konu o kentteki çinle ilgili yaşantılar. proje, Documanta ‘ya 3,1 milyon euroya mal oluyor , çinliler bu beleş seyahatten çok mutlu , Ai Weive ise umduğu » görsel tayfunu » gerçekleştirdiği için daha ünlü . Moral olarak buradan çıkaracağımız sonuç , galiba sanat adına büyük bir yanılgı içindeyiz. İnsan bilim , sosyoloji – toplum bilimleri, kendi analizleri bakışında insana yönelirler, sanat ise bir ayrıcalıktır , bu karmaşadan çıkan sonuç ise »hiçbir şey » dir . Teknik aşama fotoğrafı olağan bir düzeye getirmiştir , göz ise bir kültür aşaması sonucunda görür , bunun farkında değilsek ya da olsak bile bir » imge » okyanusunda boğulmak kaderimiz olacaktır.kendisine bütün » kapıların » açık olduğu Ai Weive ‘ nin son işlerindenTate Modern ‘ de yaptığı » Sun Flower Seed 2010 » kurgusundan söz etmeden bitirmiyeceğim yazıyı ; biliyorum ki bu konuda ya çok az kişi paylaşıyor düşüncelerimi ama gelin -görün ki bir müzeyi tonlarca « ay çiçeği çekidekleriyle » doldurarak sanat adına bir mesaj vermek , tüm onu izliyenlerle » dalga geçmektir » ,ülkemizdeki bunun taklitcilerinden sakının.
Yorumlar
Yorum Gönder